Он жылдың ішінде әлемде есірткіге тәуелділердің саны төрттен бір есе өсті. БҰҰ-ның бағалауынша, тыйым салынған заттарды кем дегенде 300 миллион адам пайдаланады. Алайда, әрбір бесінші адам ғана емделеді. Қазақстанда есепте тұрған тәуелділердің саны 18 мыңнан асты. Нақты статистиканы санау мүмкін емес. Тек бір апта ішінде полицейлер айналымнан екі мың килограмға жуық тыйым салынған заттарды тәркіледі. Нашақорлықпен күресу үшін елде қандай шаралар қолданылады, келесі материалда.
Жүз мыңнан астам қазақстандық психоактивті заттарды үнемі пайдаланады. Олардың бестен бір бөлігі есірткіге тәуелді. Бірақ бұл ресми көмекке жүгінгендерді ескеретін ресми статистика ғана. Нашақорлардың нақты санын есептеу мүмкін емес.
Алмас Құсайынов, психикалық денсаулық клиникасының басшысы:
- Шын мәнінде, диспансерлік есеп-бұл адамға құқық беретін шара. Жаңа психоактивті заттарды қолданатын адамдар бұл есептен аулақ болуға тырысады. Оларды тұтынудың ерекшелігі олардың медициналық көмекке жүгінбеуіне немесе кеш болған кезде жүгінуіне әкеледі.
Әлемде тәуелді әрбір бесінші адам ғана емдеуге келіседі. Бұл ретте он жыл ішінде есірткі заттарын пайдаланумен байланысты бұзылулардан зардап шегетін адамдардың саны 50% - ға өсті. Тәуекел тобында жастар саны артып келеді. Республикалық психикалық денсаулық орталығы нашақордың орташа портретін жасады. Бұл өзін-өзі жұмыспен қамтығандар санатындағы орта білімі бар 35 жасқа дейінгі ер адам.
Айсұлу Ерниязова, "Жастар" ҒЗО директоры:
- Бізде нашақор ретінде есепте тұрғандардың барлығының ресми статистикаға сәйкес шамамен 6% жастар екендігі туралы деректер бар. Бірақ бұл өткен жылғы деректер, биылғы жылы жастардың жасы 35 жасқа дейін ұлғайғандықтан, әлеуметтану кеңірек болады. Демек, бұл көрсеткіш айтарлықтай артады. Неліктен біз бөлек зерттеу жүргізгіміз келеді?
Жастардың тәуелді болуының себептерін түсінуіміз керек. Көбінесе бұл психикалық денсаулық пен дайындықсыздық мәселесі.
Сарапшылар нашақорлар санының өсуін дизайнерлік есірткі деп аталатын танымалдылықтың артуымен байланыстырады. Олар агрессивті, оңай өндіріледі және тезірек тәуелді болады. Дилерлермен күресу және плантацияларды табу үшін дрондар мен спутниктер қолданылады. Бір айда екі жүзден астам қылмыс анықталып, 5 есірткі зертханасы жойылды.
Бақытжан Әмірханов, ҚР ІІМ есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл департаменті бастығының орынбасары:
- Бізде жыл сайын «Қарасора» операциясы жүргізіледі. Пилотсыз патрульдеу арқылы анықтау үшін дрондарды іске қосыңыз. Мен тактика мен техниканы ашпаймын, бірақ біз әуе барлауын қолданамыз. Оның негізгі қызметі – Шу алқабында егін жинау немесе Қызылорда қарасорасы, осы аймақта өсірілетін Голланд немесе үнді сорттары.
Бес айдың ішінде полицейлер заңсыз айналымнан 3 тоннадан астам есірткі алып, 35 зертхананы жойды. Сонымен қатар, елде тыйым салынған заттармен күресу үшін 2025 жылға дейін жаңа кешенді жоспар қабылданды. 53 миллиард теңге есірткі жағдайын зерделеуге, профилактикаға, халыққа сауалнама жүргізуге және скрининг жүргізуге, ведомстволарды барлау және халықаралық ынтымақтастықты дамыту үшін жабдықтармен жарақтандыруға бағытталады.
Авторы: Алина Бржанова, Дархан Кунтуов, Аян Сарсенбаев
Ақпарат көзі: Түпнұсқа мәтіннің аудармасы, https://khabar.kz/ru/news/obshchestvo/item/150791-bolee-100-tys-kazakhstantsev-upotreblyayut-psikhoaktivnye-veshchestva
11.08.2023
666